Διατηρητέο, για να σώσουμε και κάτι

Η τελευταία εξέλιξη σχετικά με το ΞΕΝΙΑ, και το ενδεχόμενο να κηρυχθεί διατηρητέο, μπορεί να αποτελέσει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την πόλη, που δεν είναι -σημειωτέον- απρόσωπη, να αποδείξει, έστω και καθυστερημένα, ότι μπορεί να διασώσει κάτι από την ομορφιά της. Πολλοί, στο άκουσμα της είδησης, απόρησαν, και όχι άδικα θα πω εγώ, για το εάν αυτό το σενάριο, εν τέλει, μπορεί, αλλά και πώς, να μας βγάλει ωφελημένους.

Ψάχνοντας ανάλογες περιπτώσεις, δεν είναι λίγα τα παραδείγματα όπου η κήρυξη ενός κτηρίου ως διατηρητέο σήμαινε, ούτε λίγο ούτε πολύ, τον θάνατό του. Είμαι σίγουρος ότι αυτό θα αποτελέσει και ένα πρώτης τάξεως επιχείρημα γι' αυτούς που δεν θα συμπλεύσουν με το αίτημα των ανθρώπων της Αρχιτεκτονικής.

Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, υπάρχει ένα καίριο σημείο, στο οποίο αξίζει να επικεντρωθούμε, για να μην τα κάνουμε όλα “ένα”. Οι περιπτώσεις αυτές, στη συντριπτική τους πλειοψηφία, αναφέρονται σε κτήρια-οικίες, για τα οποία προφανώς οι ιδιοκτήτες τους είδαν την κήρυξή τους ως διατηρητέα σαν μια θηλιά στο λαιμό. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται σε έναν ιδιώτη, μπορεί όντως να είναι ασύμφοροι, αφού έτσι δεν αξιοποιείται οικονομικά, και το τονίζω αυτό, η περιουσία τους στο βαθμό που θα μπορούσε. Αυτό συμβαίνει, μάλιστα, επειδή τα διατηρητέα κτήρια είναι, σχεδόν στο σύνολό τους, στο κέντρο των πόλεων, εκεί όπου η οικονομική αξία των οικοπέδων, συνήθως, είναι αρκετά μεγάλη.

Μπορεί στην περίπτωση του ΞΕΝΙΑ να ισχύει η παραπάνω λογική; Κατά την άποψή μου όχι, κι όσοι σκεφθούν με αυτόν τον τρόπο, ξεχνούν μια πολύ σημαντική παράμετρο. Το ΞΕΝΙΑ δεν θα πρέπει να ανήκει στο Δήμο για να το αξιοποιήσει οικονομικά ως φιλέτο. Το έχει στα χέρια του, για να το επιστρέψει στους πολίτες λειτουργικό και σύμφωνα με τις ανάγκες της πόλης. Η διατήρησή του ως έχει, λοιπόν, δομικά αποτελεί σανίδα σωτηρίας. Σχετικά με τι; Μα φυσικά, πρωτίστως, για να αποδείξουμε επιτέλους ότι αυτή η πόλη, που πολεοδομικά βρίσκεται λίγο πριν τον γκρεμό, έχει ακόμα μερικά ψήγματα αισθητικής. Την οποία -σημειωτέον- αρνούμαι να πιστέψω ότι μπορεί να την κατέχει για το θέμα κάποιος άλλος σε μεγαλύτερο βαθμό, όσο μπορεί αυτό να μετρηθεί, από τους ανθρώπους της Αρχιτεκτονικής Σχολής. 

ΥΓ: “Εμείς έχουμε αισθητική και γι' αυτήν μας έχει εκλέξει ο Ναυπακτιακός λαός στη θέση που βρισκόμαστε”. Η δήλωση αυτή ανήκει στον  Παπαθανάση, και ομολογώ ότι δεν μου αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας... για την ώρα. 
Β. Καρ.