Το κεφάλαιο Πολιτισμός στη Ναύπακτο θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο πολύωρων συζητήσεων. Πολιτισμό παράγουμε, αλλά το ζήτημα που γεννάται είναι ποιου είδους και, ως συνεπακόλουθο αυτού, εάν το αποτέλεσμα, εν τέλει, είναι αυτό που μας αξίζει. Στο δεύτερο ερώτημα είμαι οπαδός της θεωρίας που λέει ότι γενικότερα στη ζωή, και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, οι κοινωνίες έχουν αυτό που τους αξίζει, είτε πρόκειται για τον πολιτισμό τους, είτε για τους “άρχοντές” τους, είτε για οτιδήποτε άλλο. Άρα, και για την περίπτωση που συζητάμε, είμαι πεπεισμένος ότι η Ναύπακτος, στη χρονική περίοδο που ζούμε, παράγει ως Πολιτισμό ό,τι ακριβώς μπορεί να γεννήσει η κοινωνίας της, η οποία, σημειωτέον, δεν είναι απρόσωπη.

Στο ρεπορτάζ της εφημερίδας σήμερα, είναι κάτι παραπάνω από εμφανές ότι ο τρόπος με τον οποίον αρμενίζουμε είναι στραβός, έχοντας όμως ταυτόχρονα και το γιαλό στραβό, κάτι που κάνει ακόμα πιο δύσκολο το έργο της μεταστροφής. Η διαπίστωση του προβλήματος δεν χωρά αμφισβήτηση, όσο κι αν κάποιοι προσπαθούν εναγωνίως να μας πείσουν για το αντίθετο. Τα περιθώρια, μάλιστα, για ουσιαστικές αλλαγές, όσο περνούν τα χρόνια στενεύουν, κι αυτό είναι ένας ακόμα δυσμενής παράγοντας που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Όσο μένουμε μόνο στα καρναβάλια, τους βλάχικους γάμους, τις τετριμμένες εορταστικές επετείους κι όλα τα άλλα βαλτωμένα θεάματα, τόσο πιο πολύ θα θαβόμαστε στη μιζέρια μας, χωρίς να παράγουμε στην ουσία τίποτα το καινούριο. Τα νερά που δεν κινούνται αρχίζουν να μυρίζουν, κι απ' αυτήν την πόλη έχουν αρχίσει από καιρό να αναδύονται δυσάρεστες μυρωδιές.

Εάν θέλουμε κάτι διαφορετικό από αυτό, οφείλουμε να το διεκδικήσουμε. Το χρωστάμε στα όσα καλά βρήκαμε από το παρελθόν μας και στα όσα θέλουμε να ζήσουν ή να μη ζήσουν οι επόμενοι από εμάς, για τους οποίους ήδη έχουμε “στρώσει” αρκετά άσχημα. Διαφορετικά, οι δυσοσμίες θα γίνονται όλο και πιο έντονες. Ελπίζω στο ότι δεν θα τις αντέξουμε και θα αντιδράσουμε, αλλά ταυτόχρονα φοβάμαι και το ενδεχόμενο να μας πνίξουν...
Β. Καρ.